Toelichting op de balans

Vaste activa

Immateriële vaste activa

Het onderstaande overzicht geeft het verloop gedurende 2020 weer. Immateriële vaste activa zijn niet-tastbare activa die over een langere periode van economische waarde zijn.

Omschrijving (bedragen x € 1.000)

BW 01-01-2020

Investe-ringen

Correcties op BW van 01-01-2020

Desinves-teringen

Afschrij-ving

Bijdragen derden

BW 31-12-2020

Onderzoek en ontwikkeling 

146

308

455

Totaal

146

308

455

Belangrijkste investeringen 2020 Onderzoek en ontwikkeling

Omschrijving (bedragen x € 1.000)

Investering

Bijdrage

Voorbereidingskrediet gebiedsvisie Hart van Nootdorp

308

Totaal

308

Materiële vaste activa met een economisch nut

Het onderstaande overzicht geeft het verloop gedurende 2020 weer. Materiële vaste activa zijn de geactiveerde materiële tastbare bezittingen die de gemeente langdurig inzet voor de realisatie van beleidsdoelen en bedrijfsvoering.

Omschrijving
(bedragen x € 1.000)

BW 01-01-2020

Investe-ringen

Correcties op BW van 01-01-2020

Desinves-teringen

Afwaar-dering

Afschrij-ving

Bijdragen derden

BW 31-12-2020

Gronden en terreinen

19.866

6.124

194

862

209

486

24.239

Woonruimten economisch nut

0

61

61

Bedrijfsgebouwen

54.077

4.444

191

2.764

129

55.437

Grond-, weg- en waterbouwkundige werken

7.539

423

293

16

7.653

GWW werken gedekt door heffing

29.974

828

1.573

29.229

Vervoermiddelen

602

331

138

795

Machines, apparaten en inst. economisch nut

5.662

984

9

1.309

5.346

Overige materiële vaste activa

3.115

1.028

-9

449

3.685

Totaal

120.835

14.223

0

385

862

6.735

631

126.445

Met ingang van 2016 heeft het BBV verplicht gesteld dat de waarde op de balans van de af te stoten locaties van strategisch vastgoed niet hoger mogen zijn dan de taxatiewaarden. Op basis van het meest recente taxatierapport is bij het opstellen van de jaarrekening 2020 € 0,862 mln. afgewaardeerd.

De verzekerde waarde van de bedrijfsgebouwen bedraagt per eind 2020 € 170 mln. en € 24 mln. voor de inventaris. De gebouwen zijn verzekerd tegen de herbouwwaarde. 

Belangrijkste investeringen 2020 Gronden en terreinen economisch nut

Omschrijving (bedragen x € 1.000)

Investering

Desinves-tering

Bijdrage

DGW: uitbreiding parkeerterrein 80ppl

3

DGW: veld 1

867

120

DGW: hockeyveld 4

604

84

DGW: HCP veld 1 - verlichting

70

10

DGW: natuurgrasvelden-beregeningsinstallatie

47

8

Sportpark Gravenhout: veld 1

6

1

Sportpark Gravenhout: veld 2

452

63

Sportpark Centrum: hoofdveld

575

79

Sportpark Centrum: veld 2

495

68

Sportpark Centrum: veld 3 kunstgras

383

53

Grond verkeerstoren

163

Grond Burg. Merkusstraat 15

31

Percelen Katwijkerlaan

1.406

Voorbereiding Oranjepark

16

Grond Stanislas

1.200

Totaal

6.124

194

486

Belangrijkste investeringen 2020 Woonruimten economisch nut

Omschrijving (bedragen x € 1.000)

Investering

Bijdrage

Huisvesting aan De Groene Wijdte

61

Totaal

61

Belangrijkste investeringen 2020 Bedrijfsgebouwen economisch nut

Omschrijving (bedragen x € 1.000)

Investering

Desinves-tering

Bijdrage

RKB Maria: permanente huisvesting

67

CBS Vlinderboom: uitbreiding 2019: bouw

184

RKB Keizerskroon: grond uitbreiding

165

Climarads MFA 't Nest

196

Zonwering MFA 't Nest

55

OBS Ackerswoude: permanente huisvesting

1.719

Casaschool: nieuwbouw

67

Ackerswoude, gym accom - 1e inrichting

5

1

Ackerswoude: perm.huisv.kinderopvang

525

Ackerswoude, gym accom - bouwkosten

928

128

RKB Maria, Ru Paresingel 1: kinderopvang

112

Florijnstraat 1:verbouwing tbv consultatieburo JGZ

71

Centraal krediet huisvesting statushouders

191

Hofland: warmwaterinstallatie

43

Luchtfilters Gemeentekantoor+Ambachtsweg

307

Totaal

4.444

191

129

Belangrijkste investeringen 2020  Grond-, weg- en waterbouwkundige werken met economisch nut

Omschrijving (bedragen x € 1.000)

Investering

Bijdrage

Ruijven ZP: uitbr.scope/verv.brug(2016)

104

BHP OV19-22:masten&netwerk Pijnacker Noord

68

BHP OV19-22:armaturen fietsenstalling Pijn.Centr.

25

BHP OV19-22:Armaturen Hofpleintunnel

23

BHP OV 19-22: armaturen kleine projecten

46

BHP OV 19-22: masten & netwerk kleine projecten

21

BHP OV19-22: masten & netwerk Delftsestr.weg

22

DGW: aanleg voetbalveld 10

114

16

Totaal

423

16

Belangrijkste investeringen 2020  Grond-, weg- en waterbouwkundige werken met economisch nut waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven

Omschrijving (bedragen x € 1.000)

Investering

Bijdrage

Vrijvervalriolering - Pijnacker Noord

341

Vrijverval riolering Koningshof, fase 7

65

GRP18-21: gemalen electromechanisch

50

GRP18-21: vrijvervalriolering Klapwijk, fase 2

100

GRP18-21: vrijverv.riool Pijn.Nrd.laatste fase

19

GRP18-21:drukrioleringspompen incl.telemetrie

253

Totaal

828

Belangrijkste investeringen 2020 Vervoermiddelen

Omschrijving (bedragen x € 1.000)

Investering

Bijdrage

Nissan eNV-200 VFX-36-B

33

Nissan eNV-200 VFX-39-B

33

Nissan eNV-200 VFX-40-B

34

Nissan eNV-200 VFX-41-B

33

Nissan eNV-200 VFX-37-B/BOA 3

33

Nissan eNV-200 VFX-38-B/BOA 4

33

Nissan E-Nv200 (VGV-68-J)

44

Nissan E-Nv200 (VGV-66-J )

44

Nissan E-Nv200 (VGV-67-J)

44

Totaal

331

Belangrijkste investeringen 2020 Machines, apparaten en installaties economisch nut

Omschrijving (bedragen x € 1.000)

Investering

Bijdrage

Kantoorautomatisering

278

ICT – infrastructuur

350

ICT – bedrijfsvoering (applicaties en hardware)

255

ICT – publieksdienstverlening

62

VRI Laan v Nootdorp-Veenweg

5

Maatregelen koelsysteem Gantellaan 23-25

34

Totaal

984

Belangrijkste investeringen 2020 Overige materiële vaste activa economisch nut

Omschrijving (bedragen x € 1.000)

Investering

Bijdrage

Speelruimteplan 2019-2022

97

Skeelerbaan Nootdorp: overlaging

47

ICT gemeentekantoor

866

Modernisering gemeentekantoor ivm Het Nieuwe Werken

18

Totaal

1.028

Materiële vaste activa met een maatschappelijk nut

Het onderstaande overzicht geeft het verloop gedurende 2020 weer.

Omschrijving (bedragen x € 1.000)

BW 01-01-2020

Investe-ringen

Correcties

Desinves-teringen

Afschrij-ving

Bijdragen derden

BW 31-12-2020

Gronden en terreinen

0

104

9

95

Grond-, weg- en waterbouwkundige werken maatschappelijk nut

23.231

6.907

782

576

6.337

22.443

Totaal

23.231

7.011

782

576

6.346

22.538

Belangrijkste investeringen 2020 Gronden en terreinen maatschappelijk nut

Omschrijving (bedragen x € 1.000)

Investering

Bijdrage

Voorbereiding De Scheg

34

Voorbereiding Gildehof

13

Voorbereiding Vrijenban 2

10

Voorbereiding PZ Keerspoor RET

9

9

Voorbereiding Oude Polder

38

Totaal

104

9

Belangrijkste Investeringen 2020 Grond-, weg- en waterbouwkundige werken met maatschappelijk nut. De investeringen betreffen met name investeringen in de openbare ruimte.

Omschrijving (bedragen x € 1.000)

Investering

Correcties

Desinves-tering

Bijdrage

Renovatie Virulypad

17

420

Komkommerweg

630

782

4.071

FES project Oostelijke Randweg

3.501

1.250

Aanleg verlengde Spiegelmakerstraat

28

BHP wegen 17-20: Koningshof, fase 7

93

Verkeersafwikkeling bedrijvenpark Ruyven

323

BHP wegen 17-20: Pijnacker Noord

504

430

BHP wegen 17-20: Klapwijk, fase 1

207

Renovatie Pijnacker Noord: wegen

279

Verlengde Keulseweg Pijnacker

66

BHP wegen 17-20: Vlielandseweg

77

Haalbaarheidsonderz. verlengde Komkommerweg

22

Diverse bruggen en vlonders

82

Voorber.krediet herstruct. Katwijkerlaan

205

Herinnrichting Raadhuisplein

230

Klapwijk: klimaat bestendig herinrichten

187

Lint Oude Leede

86

86

Ruijven Zuidpolder

26

Renovatie groen ISV Pijnacker-Noord

35

Verbinding Reesloot met Balijbos

8

8

Inrichting kavels/waterverband Molenlaan

57

57

Waterklimaatplan: vergroening Keijzershof

69

BHP groen 19-22: Koningshof Bosgebied

23

Pijn.Noord: herinr.groen laatste fase

137

Aardgasvrije wijk Klapwijk

2

2

Katwijkerbuurt

13

13

Totaal

6.907

782

6.337

Financiële vaste activa

De financiële vaste activa geeft inzage in de kapitaalverstrekkingern, de leningen en de overige financiële vaste activa. Het onderstaande overzicht geeft het verloop gedurende 2020 weer.

Financiële vaste activa
(bedragen x € 1.000)

BW 01-01-2020

Opname

Des-investering

Aflossingen

Voorziening mogelijke tekorten

BW 31-12-2020

Kapitaalverstrekking deelnemingen

561

1

560

Leningen aan woningbouwcorporaties

11

11

0

Overige langlopende geldleningen

5.965

500

2.299

4.166

Totaal

6.537

500

1

2.310

4.726

Kapitaalverstrekking deelnemingen

Op 31 december 2020 is de gemeente Pijnacker-Nootdorp in het bezit van de volgende nominale aandelen:

  • 57.564 aandelen BNG ter waarde van afgerond € 131.000;
  • 104.295 aandelen Stedin Holding N.V. ter waarde van € 185.000;
  • 163.460 aandelen Dunea ter waarde van € 244.000.

In maart 2020 heeft de gemeente (conform raadsbesluit) alle aandelen van Eneco Groep N.V. met een boekwaarde van € 1.042 verkocht. Hiervoor heeft de gemeente een bedrag ontvangen van € 85.395.723 waardoor in 2020 een incidentele boekwinst is gerealiseerd van ruim € 85,3 miljoen. Deze ontvangst en boekwinst heeft tot gevolg dat onder andere de liquiditeit, solvabiliteit en vermogenspositie sterk verbeteren.

Leningen woningbouwcorporaties

De leningen die zijn verstrekt aan de woningbouwcorporaties betreffen leningen aan Vestia. De nieuwe eigenaar Staedion heeft de nog openstaande leningen in 2020 algeheel afgelost. Nieuwe leningen voor woningbouwcorporaties worden in het algemeen op de kapitaalmarkt aangetrokken onder garantstelling van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw. De gemeente heeft in dit fonds een garantieverlening door middel van haar zogenaamde achtervangpositie.

Overige langlopende geldleningen

In het verleden hadden de medewerkers van de gemeente Pijnacker de mogelijkheid een annuïtaire hypothecaire geldlening af te sluiten. Momenteel worden geen nieuwe geldleningen meer verstrekt en daarop is in 2020 € 7.745 afgelost. De verstrekte duurzaamheidslening bedraagt per 31-12-2020 € 1,384 mln. De overige langlopende leningen betreffen de leningen inzake de startersleningen, duurzaamheidsleningen en leningen op cultuurgebied.

Vlottende activa

Voorraden

De voorraden bestaan uit de aanwezige materialen en grondexploitaties. Voor het berekenen van de balanswaarden van de voorraden worden op de (boek)waarden van de grondexploitaties de gevormde verliesvoorzieningen in mindering gebracht. De specificatie van deze post luidt als volgt:

Voorraden (bedragen x € 1.000)

Boekwaarde 31-12-2020

Boekwaarde 31-12-2019

Onderhanden werk (bouwgronden in exploitatie)

18.245

38.156

Voorziening nadelige complexen

-7.019

-7.897

Totaal

11.226

30.259

Onderhanden werk

Van de actieve grondexploitaties kan van het verloop van de boekwaarden in 2020 het volgende overzicht worden weergegeven.

Toelichting op de balans ten aanzien van bouwgronden per 31-12-2020

Complex (x € 1.000)

Boekwaarde per 31-12-2019

Vermeer deringen 2020

Vermin-deringen 2020

Boekwaarde per 31-12-2020

Nog te maken kosten

Nog te realiseren opbrengsten

Verwacht resultaat

Actieve Grondexploitaties

38.156

28.018

47.928

18.245

59.380

82.799

12.491

38.156

28.018

47.928

18.245

59.380

82.799

12.491

De waardering van de gronden in exploitatie per 31 december 2020 is gebaseerd op de Actualisatie Grondexploitaties per 1 januari 2021 en de uitkomsten van de door de gemeente uitgevoerde risicoanalyses ter zake zoals opgenomen in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. De voorziening “Nadelige complexen” van ca. € 7,0 mln. betreft de beste inschatting op dit moment die omgeven is door de nodige risico’s, aannames en veronderstellingen die periodiek (twee keer per jaar) worden herzien. Deze periodieke herziening kan – mede gezien de huidige onzekere marktomstandigheden – leiden tot een aangepaste waardering van de gronden in exploitatie en de hiermee samenhangende voorziening voor negatieve grondexploitaties. De voorziening is in mindering gebracht op de voorraden.

Ackerswoude

Het project Ackerswoude heeft een negatieve eindwaarde van € 6,9 miljoen. Met betrekking tot de toekomstige opbrengsten zijn reeds voor 95% van de opbrengsten contracten met derden gesloten, waardoor de resterende risico's voor de gemeente voor wat betreft de nog te realiseren opbrengsten beperkt zijn. De belangrijkste risico's en onzekerheden die nog in het project aanwezig zijn betreffen:

  • Kosten bouw- en woonrijpmaken vallen hoger uit dan verwacht;
  • Extra kosten inrichten mandelig gebied.
Bedrijvenpark Heron

Het project Bedrijvenpark Heron heeft een positieve eindwaarde van € 1,5 miljoen. Met betrekking tot de toekomstige opbrengsten zijn voor 70% van de opbrengsten contracten met derden gesloten, waardoor de resterende risico's voor de gemeente voor wat betreft de nog te realiseren opbrengsten beperkt zijn. De belangrijkste risico's en onzekerheden die nog in het project aanwezig zijn betreffen:

  • Er kan minder grond worden uitgegeven i.v.m. de verbetering van het stationsplein;
  • De gemeente Den Haag houdt onvoldoende rekening met het profiel van het bedrijvenpark bij de verkoop van de percelen, die zij in eigendom hebben.
Boezem-Oost

Het project Boezem-Oost heeft een positieve eindwaarde van € 3,7 miljoen. Met betrekking tot de toekomstige opbrengsten zijn voor 65% van de opbrengsten contracten met derden gesloten. De belangrijkste risico's en onzekerheden die nog in het project aanwezig zijn betreffen:

  • Het kruispunt Tochtweg Zijdeweg moet worden aangepast;
  • Een bedrijf, dat valt binnen milieucategorie 4, grond afneemt.
Pijnacker-Zuid

Het project Pijnacker-Zuid heeft een positieve eindwaarde van € 11,1 miljoen. Met betrekking tot de toekomstige opbrengsten zijn voor 65% van de opbrengsten contracten met derden gesloten. De belangrijkste risico's en onzekerheden die nog in het project aanwezig zijn betreffen:

  • Het aandeel sociale woningbouw in het deelgebied Centrumlijn 39% moet bedragen;
  • Afname Centrumlijn en Park van Buijsen 4e fase loopt vertraging op.
Tuindershof

Het project Tuindershof heeft een positieve eindwaarde van € 4,3 miljoen. Met betrekking tot de toekomstige opbrengsten zijn voor 80% van de opbrengsten contracten met derden gesloten, waardoor de resterende risico's voor de gemeente voor wat betreft de nog te realiseren opbrengsten beperkt zijn. De belangrijkste risico's en onzekerheden die nog in het project aanwezig zijn betreffen:

  • De kosten voor bouw- en woonrijpmaken vallen hoger uit dan begroot;
  • Het beoogde referentieprogramma kan niet worden uitgevoerd.

Voor een nadere toelichting op deze posten wordt verwezen naar de paragraaf Grondbeleid.

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar

In onderstaande tabel zijn de kortlopende vorderingen weergegeven volgens de voorgeschreven onderverdeling naar vorderingen op overheidslichamen, uitzettingen bij 's Rijks schatkist, rekening-courant verhoudingen en overige vorderingen.

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan een jaar (bedragen x € 1.000)

Boekwaarde 31-12-2020

Boekwaarde 31-12-2019

Vorderingen op openbare lichamen

5.506

9.602

Uitzettingen in ’s Rijks schatkist

144.602

35.889

Overige vorderingen

13.242

6.389

Voorziening dubieuze debiteuren

-1.179

-1.108

Totaal

162.171

50.772

De vordering op openbare lichamen betreft een bedrag van € 5.506.189 wegens nog te ontvangen BTW uit hoofde van het BTW-compensatiefonds. Een bedrag van € 85.395.723 staat bij het ’s Rijks schatkist als gevolg van de verkoop van de aandelen van Eneco Groep N.V. in 2020. De overige vorderingen betreffen:

Overige vorderingen (bedragen x € 1.000)

Boekwaarde 31-12-2020

Boekwaarde 31-12-2019

Debiteuren algemeen

10.819

3.767

Debiteuren belasting

1.046

1.259

Debiteuren maatschappelijke zaken

1.376

1.362

Totaal

13.242

6.389

In het debiteurensaldo is een aantal posten opgenomen die naar verwachting oninbaar zijn.
Voor de verwachte oninbaarheid van deze vorderingen is een voorziening dubieuze debiteuren beschikbaar van € 1.178.818.

Schatkistbankieren

Op basis van de wet financiering decentrale overheden (wet Fido) is de gemeente verplicht om overtollige liquide middelen aan te houden in de schatkist. De gemeente is gerechtigd om een bepaald bedrag aan middelen buiten ’s Rijks schatkist aan te houden. Gerekend over een heel kwartaal mag het op dagbasis buiten ’s Rijks schatkist aangehouden bedrag gemiddeld niet hoger zijn dan het drempelbedrag. Het drempelgedrag wordt bepaald op basis van het begrotingstotaal, waarbij het drempelbedrag minimaal € 250.000 bedraagt.

(bedragen x € 1.000)

KW 1

KW 2

KW 3

KW 4

Drempelbedrag SKB

1.231

1.231

1.231

1.231

Saldo banken

514

460

514

628

Het drempelbedrag is in 2020 niet overschreden.

Liquide middelen

Onder de liquide middelen vallen de bank- en kasgelden. Het saldo op de balans betreft het boekhoudkundige saldo volgens de dagafschriften per 31 december 2020 bij de Bank Nederlandse Gemeente (BNG) en de ING.

Liquide middelen (bedragen x € 1.000)

Boekwaarde 31-12-2020

Boekwaarde 31-12-2019

Rabobank

2

2

BNG

1.326

1.161

Totaal

1.328

1.163

Overlopende activa

Onder de overlopende activa zijn opgenomen de door de gemeente 'nog te ontvangen' en vooruitbetaalde bedragen. De specificatie van de post overlopende activa is als volgt:

Overlopende activa (bedragen x € 1.000)

Boekwaarde 31-12-2020

Boekwaarde 31-12-2019

Vooruitbetaalde bedragen

2.255

2.001

Nog te ontvangen overige overheidslichamen

202

50

Overige nog te ontvangen bedragen

3.249

3.408

Totaal

5.706

5.460

Eigen vermogen

Het eigen vermogen bestaat uit de algemene reserve en de bestemmingsreserves. Het resultaat over 2020 is, in afwachting van nadere besluitvorming, afzonderlijk in de balans opgenomen en bedraagt € 3.721.876.

Het verloop van het eigen vermogen in het verslagjaar 2020 is als volgt:

Eigen vermogen (bedragen x € 1.000)

Saldo per 1 januari 2020

85.231

Voordelig exploitatieresultaat 2020

3.722

Overige vermeerderingen

109.208

Verminderingen

21.419

Saldo per 31 december 2020

176.742

Van het verloop van de reserves kan het volgende overzicht worden gegeven:

Algemene reserve (bedragen x € 1.000)

1-1-2020

Toename

Afname

31-12-2020

Algemene reserve

29.945

92.115

16.382

105.679

Totaal algemene reserve

29.945

92.115

16.382

105.679

Bestemmingsreserves (bedragen x € 1.000)

1-1-2020

Toename

Afname

31-12-2020

Reserve Kapitaallasten gemeentelijke huisvesting

6.716

307

393

6.629

Reserve Kapitaallasten FES Oostelijke Randweg

7.040

0

0

7.040

Reserve Kapitaallasten Komkommerweg

3.438

0

0

3.438

Reserve Kapitaallasten ISV Pijnacker Noord

1.202

0

27

1.174

Reserve Kapitaallasten Ruijven Zuid-Polder

625

240

0

865

Reserve Bedrijfsvoering

1.662

136

0

1.799

Reserve Kapitaallasten De Groene Wijdte

3.749

0

133

3.614

Reserve Kapitaallasten Stanislascollege

7.784

0

260

7.524

Reserve Kapitaallasten scholen Pijnacker-Noord

326

0

137

189

Reserve Beheer en onderhoud Groenzoom

2.058

0

136

1.922

Reserve Ruyven Noord (beheer)

437

0

0

437

Reserve Sociaal Domein

2.237

835

194

2.878

Reserve Huisvesting statushouders

1.259

0

0

1.259

Reserve Energieneutrale gemeente

548

40

20

568

Reserve Particuliere initiatieven

34

0

8

26

Reserve Beheer Dobbeplas

354

0

0

354

Reserve Kapitaallasten herinrichting Raadhuisplein

525

0

0

525

Reserve Groene Keizer

285

0

0

285

Reserve Hier past een boom

40

0

0

40

Reserve Kapitaallasten Modernisering gemeentekantoor

475

0

39

437

Reserve Kwaliteitsverbetering Groenzoom

547

0

0

547

Reserve Kapitaallasten ICT uitvoeringsplan

164

0

79

86

Reserve Algemene uitkering oude jaren

13

0

0

13

Reserve Cultuur

89

0

0

89

Reserve Verbinding Groenzoom-Balijbos

262

0

0

262

Reserve Kapitaallasten Schoollokaties Ackerswoude en Keijzershof

10.581

777

0

11.358

Reserve Kapitaallasten School de Regenboog

111

244

0

355

Reserve Implementatie Omgevingswet

0

1.000

0

1.000

Reserve Lagere rente langlopende leningen o/g

0

10.760

0

10.760

Reserve Faciliteiten personeel

0

149

0

149

Reserve Gevolgen Corona

0

2.604

887

1.717

Totaal bestemmingsreserves

52.561

17.093

2.313

67.342

Exploitatieresultaat (bedragen x € 1.000)

1-1-2020

Toename

Afname

31-12-2020

Huidig boekjaar

3.722

3.722

Voorgaand boekjaar

2.724

2.724

Totaal eigen vermogen

85.231

112.930

21.419

176.742

Toelichting Reserves

Algemene Reserve

Op de algemene reserve rusten geen claims, de middelen zijn vrij besteedbaar door de raad en zijn onder andere bedoeld als buffer voor het opvangen van financiele tegenvallers van calamiteiten en risico's. Het betreft de vrij aanwendbare middelen die de gemeente inzet wanneer zich onvoorziene financiele risico's voordoen. De algemene reserve maakt een belangrijk onderdeel uit van de weerstandscapaciteit. In 2020 is in totaal een bedrag van afgerond € 92.115 mln. aan de algemene reserve toegevoegd.

De toevoegingen betreffen:

  • saldo Jaarrekening 2019 € 1.597.995
  • winstprognose grexen 2020 € 4.113.000
  • saldo project Hofland € 130.210
  • Verkoop aandelen Eneco € 85.395.723
  • Vrijval voorziening nadelige complexen € 878.000

In 2020 is in totaal een bedrag van afgerond € 16.382 mln. aan de algemene reserve onttrokken.

De onttrekkingen afgerond zijn:

  • afboeken rente strategisch vastgoed en af te stoten vastgoed € 150.042
  • vorming reserve Implementatie Omgevingswet € 1.000.000
  • vorming reserve Lagere rente langlopende leningen o/g € 10.759.572
  • vorming reserve Gevolgen Corona 1.500.000
  • Stichting Cultura & Zo € 140.000
  • aanvullend budget IKC Ackerswoude € 145.499
  • indexering onderwijshuisvesting € 875.525
  • bijdrage extra klimaatmiddelen € 253.260
  • te betalen VpB over winstuitkeringen € 1.028.250
  • ter dekking van afschrijvingslasten Hart van Nootdorp € 355.821
  • diverse posten € 173.728

Toelichting Bestemmingsreserves

Reserve Kapitaallasten Gemeentelijke huisvesting

Deze reserve is bestemd voor de dekking van de kapitaallasten van de investeringen in gemeentelijke huisvesting. Voor aanpassing van de luchtfilters in het gemeentekantoor, bestuurscentrum en de gemeentewerf is € 307.000 onttrokken uit de bestemmingsreserve gevolgen Corona en toegevoegd aan de reserve gemeentelijke huisvesting. In 2020 is een bedrag van € 393.343 onttrokken ter dekking van de kapitaallasten van de investeringen in huisvesting.

Reserve Kapitaallasten ISV Pijnacker Noord

Deze reserve is bestemd voor de dekking van de kapitaallasten van de investeringen in bovenwijkse voorzieningen. De kapitaallasten in 2020 bedragen € 27.300.

Reserve Kapitaallasten Ruyven Zuid Polder

Voor het beheer en onderhoud van recreatiegebied Ruyven Zuid is een afkoopsom ontvangen van de provincie van € 240.000 in 2020 . Deze is toegevoegd aan de reserve.

Reserve Bedrijfsvoering

De middel in deze bestemmingsreserve dienen ter de dekking van kosten die voortvloeien uit het organisatieontwikkeling traject. De storting van € 136.415 komt voort uit het resultaat van 2019.

Reserve Kapitaallasten De Groene Wijdte

Deze reserve is gevormd voor de bouw en inrichting van een nieuwe sporthal en het verleggen van de sportvelden van Avanti. In 2020 is een bedrag van € 133.303 onttrokken voor de dekking van de kapitaallasten. 

Reserve Kapitaallasten Stanislascollege

Deze reserve is gevormd voor de realisatie van vervangende nieuwbouw voor het Stanislascollege. De onttrekking van € 259.600 betreft de kapitaallasten 2020.

Reserve Kapitaallasten scholen Pijnacker-Noord

Deze reserve is gevormd voor de realisatie en het beheren van voldoende en kwalitatief goede onderwijs- en welzijnsaccomodaties. Een onttrekking van € 137.043 ter dekking van de kapitaallasten in 2020.

Reserve Groenzoom

Op 4 december 2013 is besloten de afkoopsom beheer van de Provincie te storten in deze reserve. Beheer- en onderhoudskosten over 2020 bedragen € 136.140.

Reserve Ruyven Noord (beheer)

Vanaf 1 januari 2017 heeft de gemeente de beheerverantwoordelijkheid gekregen voor het gebied Ruyven-Noord. Hiervoor is van de provincie een afkoopsom van € 646.473 ontvangen. Een bedrag van € 496.473 is gestort in deze reserve voor de dekking van de kosten van regulier onderhoud. Er heeft geen onttrekking plaatsgevonden in 2020.

Reserve Sociaal Domein

In 2013 is de reserve gevormd met als doel fluctuaties binnen de begroting van het sociaal domein op te kunnen vangen (bufferfunctie). Overschotten op de begroting van het sociaal domein worden toegevoegd aan de reserve en tekorten op de begroting sociaal domein worden gedekt vanuit de reserve. Er is in 2020 € 835.436 gestort in de reserve, € 495.000 betreft mogelijk te betalen declaraties over de jaren 2015 en 2016. En € 340.436 is gereserveerd voor nakomende declaraties Jeugd 2020. De onttrekking van € 194.000 betreft de gemaakte kosten in 2020.

Reserve Huisvesting statushouders

In 2016 is ten laste van de Algemene Reserve voor de huisvesting van statushouders een aparte reserve gevormd. Er heeft geen onttrekking plaatsgevonden in 2020.

Reserve Energieneutrale gemeente

Deze reserve betreft het werkbudget energie neutrale gemeente ingesteld door de gemeenteraad bij de Kadernota 2015. In 2020 is een extra bijdrage in de algemene uitkering geweest ter dekking van de kosten. Het restantbudget € 40.565 is toegevoegd aan de reserve.

Reserve particuliere initiatieven

Deze reserve is in 2017 gevormd vanuit de exploitatie voor stimulering van initiatieven en evenementen. De onttrekking van € 7.500 betreft een bijdrage voor evenementen in 2020.

Reserve Kapitaallasten Modernisering gemeentekantoor

 Voor kosten die voortkomen uit de maatregelen voor de modernisering van het gemeentekantoor is in een aanvullend besluit in de jaarrekening 2016 € 0,5 mln. uit de reserve bedrijfsvoering beschikbaar gesteld. In 2020 is een bedrag van € 38.928 onttrokken ter dekking van de kapitaallasten. 

Reserve Kapitaallasten ICT uitvoeringsplan

Deze reserve is gevormd voor dekking van de kapitaallasten van afgeronde projecten inzake het ICT uitvoeringsplan. In 2020 is een bedrag van € 78.521 onttrokken ter dekking van de kapitaallasten.

Reserve Algemene uitkering oude jaren

Deze reserve is gevormd voor dekking van de verrekeningen van oude jaren van de algemene uitkering uit het Gemeentefonds. Er heeft geen onttrekking plaatsgevonden in 2020.

Reserve Cultuur

Door middel van resultaatbestemming 2018 is deze reserve gevormd. In 2018 is vooruitlopend op de cultuurnota een begin gemaakt met een startnotitie. Het voorstel om de niet ingezette middelen 2018 in te zetten voor komende uitvoeringsagenda. Er heeft geen onttrekking plaatsgevonden in 2020.

Reserve Kapitaallasten schoollokaties Ackerswoude en Keijzershof

Deze reserve is gevormd ter dekking van de afschrijvingslasten van de scholen in Ackerswoude en Keijzershof. De normen voor onderwijshuisvestingen en investeringen in welzijnsaccommodaties zijn geïndexeerd. Dit heeft tot gevolg dat de reserve is opgehoogd met € 631.652. Daarnaast is een aanvullende storting gedaan van € 145.499 ter dekking van de afschrijvingslasten.

Reserve Kapitaallasten school De Regenboog

Deze reserve is gevormd ter dekking van de afschrijvingslasten voor De Regenboog school. De normen voor onderwijshuisvestingen en investeringen in welzijnsaccommodaties zijn geïndexeerd. Dit heeft tot gevolg dat de reserve is opgehoogd met € 243.873.

Reserve Implementatie Omgevingswet

In verband met de invoering van de Omgevingswet is een bestemmingsreserve gevormd. Er is een invoeringsbudget beschikbaar gesteld van € 1.000.000, die wordt gevoed vanuit de algemene reserve.

Reserve Lagere rente langlopende leningen o/g

Een bedrag van € 10.759.572 is onttrokken uit de algemene reserve en is toegevoegd aan de reserve lagere rente langlopende leningen o/g. Met ingang van 2021 wordt jaarlijks een bedrag onttrokken dat gelijk is aan het voordeel dat was ontstaan bij het daadwerkelijk herfinancieren van de langlopende leningen bij de BNG.

Reserve Faciliteiten personeel

In het kader van onderuitputting van de opleidingsbudgetten in 2020 is een reserve gevormd van het restant van de opleidingsbudgetten. Deze reserve heeft tot doel alsnog te investeren in onze medewerkers. Een bedrag van € 149.322 is toegevoegd in de reserve.

Reserve Gevolgen Corona

Deze reserve is gevormd voor dekking van hogere uitgaven, lagere inkomsten, indirecte kosten en bedrijfsvoeringskosten als gevolg van de Covid-19. Vanuit de algemene reserve is € 1.500.000 onttrokken en toegevoegd aan de reserve gevolgen Corona. De totale storting in de reserve van € 2.604.479 is als gevolg van een eenmalige bijdrage vanuit de algemene uitkering en vanuit de algemene reserve. De onttrekking van € 887.455 betreft de dekking van de gemaakte kosten als gevolg van de corona pandemie in 2020.

Voorzieningen

Voorzieningen betreffen toekomstige financiële verplichtingen en risico’s waarvan de omvang op balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs is in te schatten. Voor de vorming van voorzieningen moet sprake zijn van een noodzaak en/of verplichting. Egalisatievoorzieningen hebben als doel kostenegalisatie; door jaarlijks een bedrag in een voorziening te storten worden grote schommelingen in kosten voorkomen. Conform de comptabiliteitsvoorschriften wordt aan de voorzieningen geen rente toegerekend.

Ingevolge het besluit BBV is de voorziening dubieuze debiteuren onder de post overige vorderingen verantwoord en de voorziening nadelige complexen onder de voorraden aan de debetzijde van de balans verantwoord.

Het verloop van de voorzieningen (exclusief de voorziening dubieuze debiteuren en de voorziening nadelige complexen) in het verslagjaar 2020 is als volgt:

Voorzieningen (bedragen x € 1.000)

Saldo per 1 januari 2020

10.855

Vermeerderingen

3.507

Verminderingen

2.525

Saldo per 31 december 2020

11.837

De specificatie van de post voorzieningen is als volgt:

Voorziening (bedragen x € 1.000)

1-1-2020

Toename

Afname

31-12-2020

Voorziening Onderhoud wegen

3.064

705

1.709

2.060

Voorziening Onderhoud gebouwen

151

200

256

95

Voorziening Baggerwerken

138

86

67

157

Voorziening wethouders pensioenen

3.346

528

113

3.761

Voorziening Openbaar groen

104

100

22

182

Voorziening Civiele Kunstwerken

800

323

207

916

Voorziening Groot onderhoud/renovatie buitensport

180

41

0

221

Voorziening Riolering (egalisatie)

2.192

591

0

2.783

Voorziening Beheer Dobbeplas

45

119

0

164

Voorziening FLO Brandweer

835

814

151

1.498

Totaal voorzieningen 2020

10.855

3.507

2.525

11.837

Voorziening onderhoud wegen

Deze voorziening is bedoeld voor een gelijkmatige verdeling van de onderhoudslasten over een aantal jaren. In 2020 is een bedrag van € 705.000 ten laste van de exploitatie in de voorziening gestort. Ten laste van de voorziening is er een bedrag onttrokken van € 1.709.130. Voor een nadere toelichting zie hiervoor de paragraaf kapitaalgoederen.

Voorziening onderhoud gebouwen

Deze voorziening is bedoeld voor de kosten van het groot onderhoud. Conform het beheerplan 2019-2022 is een bedrag van € 200.000 gestort. De onderhoudskosten in 2020 bedragen € 255.944.

Voorziening baggerwerken

Deze voorziening heeft als doel de egalisatie van de kosten van groot onderhoud. Conform begroting is in 2020 een bedrag van € 86.000 in de voorziening gestort. De onderhoudskosten in 2020 bedragen € 66.623.

Voorziening wethouderspensioenen

Deze voorziening is gevormd voor de pensioenbetaling aan voormalige wethouders. Een wethouder heeft bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd recht op een APPA-pensioen vanwege het wethouderschap. Hiervoor wordt door de gemeente een voorziening gevormd ter dekking van de toekomstige pensioenverplichting. Jaarlijks wordt op basis van individuele actuariële berekeningen het bedrag berekend dat moet worden toegevoegd aan de voorziening.

De gehanteerde grondslagen voor de actuariële berekeningen van de wethouderspensioenen per 31-12-2020 zijn geactualiseerd (schattingswijziging):

  • een rekenrente van 0,082% (per 31 december 2020);
  • de sterftetabel GBM/GBV 2013-2018 wordt gehanteerd;
  • er wordt rekening gehouden met een leeftijdsterugtelling van 0 jaar voor mannen en vrouwen.
Voorziening openbaar groen

Deze voorziening is bedoeld voor de egalisatie van kosten van het onderhoud van het openbaar groen. Conform het beheerplan openbaar groen 2019-2022 is een bedrag van € 100.000 in de voorziening gestort. De onderhoudskosten van het openbaar groen bedragen in 2020 € 22.364.

Voorziening Civiele kunstwerken

Deze voorziening is bedoeld voor de egalisatie van kosten van het groot onderhoud van de civiele kunstwerken. Voor een nadere toelichting zie hiervoor de paragraaf kapitaalgoederen.

Voorziening Groot onderhoud en renovaties buitensport

Deze voorziening is gevormd voor groot onderhoud en renovaties van buitensportfaciliteiten. In 2019 is éénmalig € 180.000 uit de bestemmingsreserve “groot onderhoud en renovaties buitensport onttrokken en toegevoegd aan de voorziening. Conform het beheerplan Sportvelden 2020-2023 vindt een jaarlijkse storting plaats van € 41.000.

Voorziening Riolering (egalisatie)

Deze voorziening is bedoeld voor de egalisatie van kosten van het groot onderhoud van de riolering. Uit de exploitatie is een bedrag van € 591.206 gestort in de voorziening.

Voorziening FLO Brandweer

Deze (risico)voorziening is gevormd om de toekomstige verplichtingen op te vangen van de kosten van de overgangsregeling FLO van oud medewerkers van de gemeente Pijnacker-Nootdorp. De voorziening is in 2020 voor het volledige uit te keren bedrag aangevuld met € 707.000 bovenop de geraamde storting van € 107.000.

Vaste schulden met een rentetypische looptijd groter dan 1 jaar

Tot de langlopende schulden behoren de door de gemeente opgenomen langlopende geldleningen met een looptijd van 1 jaar of langer. In het onderstaande overzicht wordt de opbouw van de langlopende schulden weergegeven. De leningen betreffen onderhandse geldleningen.

Langlopende geldleningen (bedragen x € 1.000)

1-1-2020

Toename

Aflossing

31-12-2020

Pensioenfondsen/verzekeringsinstellingen

57

0

5

52

Binnenlandse banken

121.493

0

14.654

106.839

Totaal

121.550

0

14.659

106.891

Over de langlopende leningen bedroeg de verschuldigde rente over 2020 € 3,7 mln.

Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar

Onder de netto-vlottende schulden met een rente typische looptijd korter dan één jaar zijn de betalingsverplichtingen opgenomen die de gemeente binnen één jaar moet voldoen.

Overige schulden

Het op de balans opgenomen bedrag betreft het saldo van de schulden per 31 december 2020 en is als volgt gespecificeerd:

Overige schulden (bedragen x € 1.000)

Boekwaarde 31-12-2020

Boekwaarde 31-12-2019

Crediteuren algemeen

11.464

7.586

BTW/Loonheffing

2.204

1.873

Te betalen rente

1.580

1.796

Totaal

15.248

11.255

Overlopende passiva

In onderstaande tabel zijn de vooruit ontvangen en nog te betalen bedragen opgenomen.

Overlopende passiva (bedragen x € 1.000)

Boekwaarde 31-12-2020

Boekwaarde 31-12-2019

Vooruit ontvangen voorschotten Rijk

6.887

330

Vooruit ontvangen voorschotten overheidslichamen

1.536

1.518

Nog te betalen Jeugdzorg

1.231

2.427

Nog te betalen bedragen

14.223

5.236

Totaal

23.877

9.511

Het totaal van het nog te betalen bedragen Jeugdzorg over 2017-2020 is conform de opgave van het Servicebureau Jeugdhulp Haaglanden.

De vooruit ontvangen bedragen zijn volgens de voorschriften onderverdeeld in de categorieën voorschotten Rijk, vooruit ontvangen overige overheidslichamen, en overige bedrijven of instellingen en zijn in onderstaande overzicht gespecificeerd.

Omschrijving (bedragen x € 1.000)

Saldo 1-jan

Ontvangen 2020

Vrijgevallen 2020

Saldo 31-dec

Vooruit ontvangen voorschotten van het Rijk

Min.I&M: tijdelijke overgangsregeling ISV

283

0

0

283

Min I&M: subs.geluidsanerinh Delfsestraatweg

0

31

31

0

Min.I&M: subs. Geluidsanering Vlielandseweg

47

0

31

16

Min. v Financien SPUK

0

34

0

34

Min. v BZK proeftuin aardgasloze wijk Klapwijk

0

5.975

3

5.972

Min v BZK subsidie Regeling Reductie Energiegebruik

0

667

115

552

Min v VWS sportakkoord 2020

0

30

0

30

Vooruit ontvangen voorschotten overige overheidslichamen

Provincie Z-H ISV subsidie geluid

14

0

0

14

Subsidie zwerfafval Nedvang 2020

0

63

50

13

Netwerk Afvalwaterketen Delfland

199

177

146

230

Netwerk Schoon en Gezond Wate

49

0

8

41

Samenwerkingsverband gemeenten: CoP

3

0

0

3

Bijdrage MRDH: frequentieverhoging E-Lijn

0

50

9

41

Bijdrage Gemeente Den Haag RMC

0

13

0

13

Provincie Z-H: subsidie Katwijkerbuurt

349

0

13

336

Haaglanden: subsidie Molenlaan

275

92

58

309

Haaglanden subsidie Lint Oude Lede 2

164

0

85

79

Haaglanden: subsidie verbinding Reesloot

465

0

8

457

Totaal

1.848

7.132

557

8.423

Niet uit de balans blijkende verplichtingen

Gewaarborgde geldleningen

Van het verloop van de gegarandeerde geldleningen kan het volgende overzicht worden gegeven:

Soort garantie(bedragen x € 1.000)

Hoofdsom per
1-1-2020

Mutaties 2020

Hoofdsom per
31-12-2020

Restantbedrag 1-1-2020

Mutaties 2020

Restantbedrag 31-12-2020

Garantie per
1-1-2020

Mutaties 2020

Garantie per
31-12-2020

Instellingen en verenigingen

494

-331

825

202

-429

631

127

-450

576

Achtervang woningbouw

271.199

-55.239

326.439

237.006

-57.562

294.568

3.855

-2.077

1.778

Totaal

271.693

-55.570

327.264

237.208

-57.991

295.199

3.982

-1.628

2.355

De gemeente staat eind 2020 garant voor € 2,35 mln. Dit is opgebouwd uit 100% garanties en leningen waarbij de gemeente gedeeltelijk garant staat naast de Stichting Waarborgfonds Sport (SWS). Deze leningen worden specifiek getoond in onderstaande tabel. De constructie met betrekking tot tertiaire achtervang wordt verderop beschreven.

Geldnemer

Ingang borg

Doel geldlening

Restant borgsom gemeente (x €1.000)

% garantie gemeente

Woningbouw

Interkerkelijke stichting voor Bejaardenzorg

2000

Appartementen

1.778

100

Instellingen/verenigingen

Ruiterclub Pijnacker

2016

Verbouwen manege

47

50

Stichting DSVP

2012

Bouw kantine

62

100

Hockey Club Pijnacker

2014

Nieuwbouw accommodatie

190

100

SV Nootdorp

2020

Nieuwbouw speelhal

270

100

Pijnackerse Watervrienden

2011

Bouw clubhuis

7

50

Totaal

2.354

De gemeente staat samen met het Rijk tertiair garant voor leningen van woningcorporaties. Het Waarborgfonds Sociale Woningbouw staat secundair garant. In totaal gaat het om € 295 mln. De zekerheidsstructuur wordt hieronder toegelicht.

Primaire zekerheid: de financiële middelen van de corporatie

De liquiditeitspositie en het eigen vermogen van een corporatie vormen de eerste zekerheid. Het WSW stelt eisen aan de kredietwaardigheid van de (aspirant-)deelnemers. De corporatie moet in eerste instantie zelf aan haar financiële verplichtingen kunnen voldoen. Zijn de financiële middelen op langere termijn van de corporatie niet toereikend? Dan kan de corporatie onder voorwaarden (sanerings)steun krijgen van het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV).

Secundaire zekerheid: de borgstellingsreserve van het WSW

De borgstellingsreserve van het WSW vormt de tweede zekerheid. Als corporaties hun rente- en aflossingsverplichtingen niet nakomen, dan kan de financier het WSW aanspreken. Het risicovermogen dat WSW zelf aanhoudt, bedroeg ultimo 2019 € 526,5 mln.

Als de borgstellingsreserve van het WSW onder een bepaald garantieniveau komt of dreigt te komen (0,25% van het geborgde schuldrestant), dan heeft het WSW de plicht obligo’s op te vragen bij de WSW-deelnemers.

Als een financier het WSW aanspreekt, en het WSW betaalt voor een corporatie, dan krijgt het WSW een vordering op de desbetreffende deelnemer (regresrecht). De deelnemende corporatie heeft onroerende zaken in onderpand gegeven bij het WSW. De corporatie heeft zich verplicht deze onroerende zaken vrij van hypotheek te houden en er op eerste verzoek van het WSW een hypotheekrecht te vestigen voor het WSW. Daarnaast kan het WSW ook een aanspraak doen op het overige bezit. Zo wordt de schade bij het WSW zo veel mogelijk beperkt.

Tertiaire zekerheid: Rijk en gemeenten

De gemeente staat gezamenlijk met het Rijk als derde garant wanneer na het opvragen van de obligo’s en het uitoefenen van het regresrecht het WSW nog steeds niet kan voldoen aan de verplichting. Op verzoek van het WSW verstrekken het Rijk en gemeenten in dat geval renteloze leningen aan het WSW. Dit is geregeld in zogeheten achtervangovereenkomsten. Dit alles biedt de geldverstrekkers ultieme zekerheid (bron: www.wsw.nl).

Overige niet uit de balans blijkende verplichtingen

Per 31 december 2020 bedragen de restantverplichtingen € 24,080 mln. en het bedrag aan opgebouwde vakantiedagen bedraagt € 1,687 mln. De toegestane kredietlimiet bij de Bank Nederlandse Gemeenten bedraagt € 15 mln.