Algemene omschrijving
Het programma Groen, Water en Recreatie bestaat uit drie onderdelen:
- het ontwikkelen, beheren en onderhouden van openbaar groen, speelvoorzieningen, water en oevers;
- natuur(bescherming);
- recreatieve voorzieningen.
Met de uitwerking van deze onderdelen zorgen we ervoor dat Pijnacker-Nootdorp een aantrekkelijke gemeente met een groene woon- en leefomgeving is en blijft.
Wat wilden we bereiken ?
Een aantrekkelijke, groene woon- en leefomgeving
Behoud en ontwikkeling van (openbaar) groen in de kernen
Behoud van biodiversiteit
Behoud en ontwikkeling van (openbaar) groen & recreatie in het buitengebied
Klimaatbestendige gemeente
1. Bepalen beheer en onderhoud van groen, water, oevers en speelvoorzieningen in de kernen
2. Regisseren ontwikkeling van een samenhangend, ecologisch netwerk
3. Regisseren aanleg en beheer van natuur- en recreatiegebied
4. Regisseren verbetering van de gebruikskwaliteit van het groene buitengebied
5. Bepalen en regisseren uitvoeringsplannen gericht op het realiseren van een klimaatbestendige gemeente
Inzet van dit programma is het behoud en de ontwikkeling van groen, recreatie en biodiversiteit, zowel in de kernen als in het buitengebied. Daarnaast willen wij een klimaatbestendige gemeente zijn.
Groen in de kernen
Zowel binnen als buiten de kernen is behoud en ontwikkeling van openbaar groen belangrijk. Mooi ingericht en goed onderhouden groen, is van waarde voor de identiteit en herkenbaarheid van een wijk. Het maakt de omgeving aantrekkelijk en levendig. Daarnaast heeft het een positief effect op de gezondheid van de mens. Het is van belang voor flora en fauna. Onze plannen voor het beheer van de groene ruimte leggen we vast in beheerplannen, die elke vier jaar worden geactualiseerd. U leest meer over de voortgang van de uitvoering van deze beheerplannen in de paragraaf kapitaalgoederen.
Biodiversiteit
Het groen in en om de kernen heeft een belangrijke functie voor vogels, insecten en andere dieren.
Bomen(lanen), groenstroken en parken kunnen onder andere dienen als leefgebied, als rustplek voor dieren die trekken en als ecologische verbindingszone. De grote afwisseling van landschappen in het buitengebied zorgt ervoor, dat hier veel soorten vogels voorkomen. Door de variatie aan leefgebieden kan het (openbare) groen in en om de kernen een grote bijdrage leveren aan de biodiversiteit. Veel verschillende soorten planten en dieren zorgen voor een grotere veerkracht van de natuur.
Groen en recreatie buitengebied
Het groene buitengebied is een kwaliteit, waarmee onze gemeente zich onderscheidt. Het is belangrijk voor het woon- en leefmilieu van onze inwoners. Ook in onze buurgemeenten wonen veel mensen die de gebieden bezoeken.
Ons buitengebied levert een bijzondere bijdrage aan de agglomeratiekracht en het vestigingsklimaat van de regio. Om dat te kunnen blijven doen is een bijdrage van de regio nodig. Daarmee kunnen we het recreatief aanbod uitbreiden en recreatieve en ecologische verbindingen maken, die nu nog ontbreken.
De aanleg van de grote natuur- en recreatiegebieden is klaar. We willen deze gebieden nu verder verbeteren, door meer en betere recreatiemogelijkheden voor onze inwoners. Hierbij moet recreatie in balans zijn met de natuur, het milieu en het cultuurhistorisch waardevolle landschap van droogmakerijen en veenweidepolders. Buytenhout (De Balij-Bieslandsebos, Dobbeplas), de Groenzoom en het Oude Leedegebied zijn daarbij herkenbare gebieden met een eigen karakter. Deze gebieden vormen samen één groen-recreatief buitengebied als deel van een regionaal geheel.
Water: klimaatbestendige gemeente
De opgave bij water hangt samen met de klimaatverandering. De gevolgen hiervan worden steeds duidelijker. Er zijn meer en extremere buien. Maar ook langere periodes van droogte. Dit vraagt maatregelen van ons, van onze inwoners, bedrijven en het hoogheemraadschap, om bij veel neerslag het regenwater in korte tijd goed te kunnen bergen. Bovendien willen we het water lang in een gebied vast kunnen houden voor periodes van droogte.
Behoud en ontwikkeling van (openbaar) groen in de kernen
Binnen de kernen ligt ongeveer 160 hectare openbaar groen. Wij beheren dit groen. De hoeveelheid openbaar groen neemt langzaam toe door ontwikkeling van nieuwe wijken in onze gemeente. Per inwoner is er ongeveer 30 m2 openbaar groen beschikbaar. Hiervan is ongeveer twintig procent ingericht als sier- en bosplantsoen, bestaat ongeveer dertig procent uit gazon en wordt de rest beheerd als extensief of ecologisch gras. Voor het openbaar groen gelden de kaders beleidsnota ‘Natuur op de Kaart’ en het beleids- en beheerplan openbaar groen 2019-2022. Hierin staan de maatregelen die we in 2020 hebben uitgevoerd.
De Leefbaarheidsmonitor laat vanaf 2009 een stijgende waardering zien van de inwoners van onze gemeente voor hun woon- en leefomgeving. Dat geldt specifiek ook voor het aanbod en het onderhoud van de speelvoorzieningen en de groenvoorzieningen. De laatste jaren is de waardering gelijk gebleven.
In 2021 wordt opnieuw een Leefbaarheidsmonitor gedaan.
Behoud van biodiversiteit
In 2017 is de nota ‘Natuur op de kaart’ vastgesteld met bijbehorend uitvoeringsprogramma.
Dit uitvoeringsprogramma bestaat deels uit maatregelen, die we in 2020 hebben meegenomen bij de aanleg van nieuwe woon- en werkgebieden en nieuwe infrastructuur. Verder hebben wij de nota in 2020 toegepast bij het beheer van het openbaar groen, en is er aandacht voor onderzoek en monitoring.
In 2020 is besloten om geen natuurvisie voor het buitengebied op te stellen, maar deze mee te nemen bij de Omgevingsvisie Pijnacker-Nootdorp. De Omgevingsvisie wordt naar verwachting in 2021 vastgesteld.
Verder hebben wij in 2020, samen met de provincie, het project realisatie weidevogelkerngebied in de Zuidpolder van Delfgauw verder uitgewerkt. Wij hebben een kavelruilplan en een beheer- en inrichtingsplan opgesteld. Dit hebben we in overleg gedaan met de agrariërs en andere gebiedspartijen.
Met de provincie en Staatsbosbeheer zijn we in overleg overhet eigendom en het beheer van het weidevogelkerngebied. Onderzocht wordt of de gemeente de gronden van de provincie kan overnemen.
De provincie wil het kerngebied onderbrengen in het Natuurnetwerk Nederland. In het eerste kwartaal 2021 is de besluitvorming bij provincie en gemeente gepland. In 2021 loopt het kavelruilproces door. Afhankelijk van de besluitvorming kan het project in 2022 uitgevoerd.
Behoud en ontwikkeling van (openbaar) groen & recreatie in het buitengebied
Om de kernen ligt ruim 2.200 hectare buitengebied. Dat is ruim meer dan de helft van het totale gemeentelijk grondgebied. Daarvan is ongeveer 1.030 hectare natuur- en recreatiegebied, ruim 26% van het grondgebied van onze gemeente (bron: CBS).
In 2020 hebben wij stappen gezet voor de resterende deelprojecten van de Groenzoom, waaronder de onteigeningsprocedure bij de Molenlaan. De rechter heeft de gemeente deels in het gelijk gesteld, waarbij de benodigde gronden voor de recreatieve paden onteigend kunnen worden. De procedure loopt in 2021 verder door.
Verder is de groenblauwe dooradering langs de Zijdeweg in 2020 opgeleverd. Daarnaast is de actualisatie van het gemeentelijk ruiterpadenplan vastgesteld. In 2021 werken wij met de gebiedsbeheerders, zoals Staatsbosbeheer, samen aan de uitvoering hiervan. Het gaat onder meer om een subsidieaanvraag bij de provincie voor overonderhoud van de bestaande ruiterpaden. Tenslotte heeft de provincie in 2020 het laatste stuk in van het Wandelbos aan de Laakweg (De Balij) opgeleverd. De gemeente overlegt in 2021 met de provincie over de overdracht van dit gebied naar de gemeente.
Onze gemeente is verantwoordelijk voor het beheer van de Dobbeplas, recreatiegebied Ruyven en natuurgebied de Groene Keijzer. Samen met de gemeente Lansingerland zijn we verantwoordelijk voor het beheer van de Groenzoom. Het beheer in de Groenzoom is in 2020 samen met Lansingerland op basis van de lopende beheerovereenkomst uitgevoerd. Daarbij hebben wij samengewerkt met het Gebruikersplatform Groenzoom. Ook is de huidige beheeropdracht aan de Beheercombinatie de Groenzoom geëvalueerd en verlengd. In 2021 zetten we het beheer voort.
Klimaatbestendige gemeente
Het klimaat verandert. Daarom moeten op allerlei gebieden maatregelen worden genomen, die zorgen dat we in natte perioden droge voeten houden of voorkomen dat in drogere periodes verdroging optreedt. Daarvoor werken wij nauw samen met het Hoogheemraadschap van Delfland. Met het opstellen van de communicatiekalender Klimaat, met informatiebijeenkomsten in het kader van Operatie Steenbreek en het project Klimaatbestendig Klapwijk, zijn inwoners en bedrijven ook in 2020 bewust gemaakt van de urgentie van het klimaatvraagstuk.
De komende jaren werken we eraan, dat water wordt vastgehouden waar het valt. Neerslag valt niet alleen in openbare gebied, maar ook op grond van inwoners en bedrijven. Het is daarom belangrijk om samen op te trekken. Alleen samen met onze inwoners en bedrijven kunnen we een klimaatbestendige gemeente worden. Samen met het Hoogheemraadschap stimuleren we dat bewoners en bedrijven zelf maatregelen nemen. In 2020 is gestart met het actualiseren van het Waterklimaatplan. De besluitvorming hierover is in het eerste kwartaal van 2021 gepland.