Algemene uitkeringen en overige uitkeringen Gemeentefonds

De inkomsten algemene uitkering uit het gemeentefonds zijn voor de primaire begroting 2020 bepaald aan de hand van de informatie uit de meicirculaire 2019 en de samenstelling van de gemeente zoals die verwacht werd per 1 januari 2020. Weergegeven in gemeentespecifieke maatstaven bepaalt de samenstelling van de gemeente de hoogte van de inkomsten uit het gemeentefonds. Dit in combinatie met de mutaties in het gemeentefonds zelf; het macrobedrag dat via de algemene uitkering wordt uitgekeerd. Het aantal maatstaven waarmee de uitkering per gemeente bepaald wordt, bedraagt ruim 60 stuks. Maar vier van deze maatstaven bepalen gezamenlijk 60% van de totale uitkering. Bij het bepalen van de inkomsten algemene uitkering in de primaire begroting 2020 werd bij deze vier maatstaven uitgegaan van de volgende aantallen:

Maatstaven in aantallen

per 01-01-2020

Inwoners

55.579

woonruimten

21.636

Huishoudens

21.513

Inwoners < 18 jaar

13.721

De inkomsten algemene uitkering van primaire begroting tot realisatie 2020:

bedragen * € 1.000

primaire begroting

bijstellingen

bijgestelde begroting

realisatie 2020

afwijking

Algemene uitkering gemeentefonds

61.964

2.675

64.640

64.906

266

De bijstellingen zijn gebaseerd op informatie uit de septembercirculaire, de meicirculaire 2020 en actualisaties van de maatstafhoeveelheden.

Bijstellingen kader-/najaarsnota

x € 1.000

Kadernota 2020

gevolgen sept-circulaire 2019

943

actualisatie maatstafhoeveelheden kadernota

-53

890

Najaarsnota 2020

meicirculaire 2020

569

sept-circulaire 2020

336

Pakket 1 en 2 coronacompensatie

880

1.785

Totale bijstelling

2.675

De afwijking van de begrote inkomsten 2020 à € 266.000 bestaat uit de mutaties als gevolg van de decembercirculaire: € 87.000 corona compensatie en € 179.000 overig AU.

Toelichting op de grootste bijstellingen

De grootste wijzigingen ten opzichte van de primaire begroting 2020 worden veroorzaakt door toekenning van de drie pakketten voor coronacompensatie, bij elkaar goed voor € 966.646:

Corona compensatie via de algemene uitkering

x € 1.000

Voorschoolse voorziening peuters 16 maart t/m 7 juni

25

Inhaalzorg en meerkosten Jeugdzorg maart t/m juli 2020

102

Inhaalzorg en meerkosten WMO 2015 maart t/m juli 2020

25

Compensatie toeristen- en parkeerbelasting maart t/m juni

53

Lokale culturele voorzieningen maart t/m mei 2020

134

Buurt- en dorpshuizen geheel 2020

41

Vrijwilligersorganisaties jeugd 2020

29

Toezicht en handhaving geheel 2020

123

Precariobelasting en markt- en evenementenleges maart t/m mei

34

Noodopvang kinderen van ouders met cruciaal beroep maart t/m juni

86

Eigen bijdrage Wmo (abonnementstarief) april en mei

22

Extra kosten verkiezingen 2020 en 2021 ivm Covid-19

74

Lokale culturele voorzieningen juni t/m december

132

Aanvullend pakket re-integratie 2020

11

Gemeentelijk schuldenbeleid 2020

17

Bijzondere bijstand 2020

6

Meerkosten jeugdzorg en Wmo september t/m december

43

Compensatie quarantainekosten 2020

10

Totaal 2020

967

Deze ontvangsten zijn toegevoegd aan de Bestemmingsreserve Financiële gevolgen corona.

Een andere grote bijstelling is die als gevolg van de uitkomsten septembercirculaire 2019. Door aanpassingen en vertragingen in het investeringsritme van het Rijk in 2019 is het accres 2020 toegenomen met extra inkomsten van € 980.000 in 2020 als gevolg.

Verder is er in de meicirculaire een voorschot van € 200.000 genomen op de inkomsten 2020 als gevolg van de ruimte onder het BCF plafond en zijn er in de septembercirculaire extra inkomsten ontstaan door het tijdelijk bevriezen van de index op de opschalingskorting en overige ontwikkelingen. Het tijdelijk bevriezen (de terugstorting) van de opschalingskorting is ook ter compensatie van financiële schade als gevolg van corona.

De mutaties uit de diverse circulaires bevatten tevens extra middelen die als taakmutatie of decentralisatie uitkering aan de gemeente zijn verstrekt. Deze toevoegingen zijn in eerste instantie als stelpost in de begroting gereserveerd in afwachting van een bestedingsvoorstel.

decentralisatie uitkeringen/taakmutaties

x € 1,-

ingezet/vrijval

taakmutatie ambulantisering GGZ

31.556

valt vrij

Wet verplichte GGZ (toevoeging taakmutatie)

8.479

ingezet

intensivering toezicht/handhaving gastouderopvang

6.657

valt vrij

bbz-levensvatbaarheidsonderzoeken (taakmutatie)

14.643

ingezet

taakmutatie Donorwet

9.777

valt vrij

Overige ontwikkelingen

Belangrijke maatstaven bij de verdeling van het gemeentefonds zijn maatstaven als aantal inwoners, aantal jongeren (inwoners jonger dan 18 jaar) en het aantal inwoners van 65 jaar en ouder. Het aantal inwoners in onze gemeente neemt nog jaarlijks toe, maar in de maatstaven jongeren en ouderen zijn afwijkende ontwikkelingen die van invloed zijn op de inkomsten voor onze gemeente.

Terwijl de gemeente in omvang toeneemt blijft het aantal jongeren stabiel of neemt het zelfs licht af. Het aantal oudere inwoners neemt toe. Met name het gewicht (= het bedrag) per eenheid van de maatstaf jongeren telt zwaarder mee bij het bepalen van de inkomsten algemene uitkering uit het gemeentefonds dan dat van de maatstaven voor ouderen. Voor onze gemeente groeien inkomsten uit de maatstaven die gebaseerd zijn op jongeren niet evenredig mee met de toename van de gehele gemeente.

Afrekeningen oude jaren

Doordat sommige aantallen van de maatstaven waarop de algemene uitkering bepaald wordt pas (lang) na het afsluiten van een boekjaar definitief worden vastgesteld, vindt verrekening over oude jaren plaats. Bij de najaarsnota werd rekening gehouden met positieve afrekeningen oude jaren voor een totaal van € 120.000. In de laatste maanden zijn er nog afrekeningen geweest over 2017-2019. Afrekeningen op maatstaven waarvan het Rijk altijd laat komt met de definitieve aantallen zijn hiervan de oorzaak, zoals bijvoorbeeld de belastingcapaciteit. Ook zorgt de vaststelling van het volume van het gemeentefonds over oude jaren voor nabetalingen. In totaal is er in 2020 voor € 204.000 meer ontvangen over oude jaren dan waarmee rekening werd gehouden.